Bạn đã thử tìm kiếm tên mình trên Google bao giờ chưa? Nếu rồi thì chắc bạn đã thấy tài khoản mạng xã hội, trang web cá nhân hoặc những thứ riêng tư hơn như email, số điện thoại hay thậm chí là địa chỉ nhà hiện ra. Nhẹ thì nó gây cảm giác khó chịu vì thông tin cá nhân bị xâm phạm, nặng hơn thì có thể gây nguy hại, tùy vào việc ai đang tìm kiếm các thông tin đó và nhằm sử dụng vào mục đích gì.
Tại sao thông tin cá nhân của bạn lại ở trên Google?
Trước đây người ta hay dùng cuốn danh bạ điện thoại, một ấn phẩm bưu điện ai cũng có thể mua, để tra cứu số điện thoại của bạn bè và những người xung quanh. Chẳng qua là nó không được số hóa nên muốn ‘mày mò’ cũng phải mất công hơn một chút. Có những thứ thông tin tưởng chừng công khai được nhưng thực ra lại mang tính cá nhân cao, như địa chỉ nhà hay là mã số thuế. Giờ đây, khi mọi thứ đều được số hóa, các thông tin này được đưa vào hóa đơn điện tử, giấy tờ thuế online hay những hồ sơ công khác. Khi đó, rào cản trở nên thấp hơn và gần như ai cũng có thể truy cập.
Ngoài ra, đôi khi chính người dùng mạng đã tự chia sẻ thông tin cá nhân của mình thông qua các hành động như đăng tải CV xin việc, bản scan giấy tờ tùy thân hay hợp đồng mua bán trên các nền tảng nào đó. Do không để ý đến việc giới hạn quyền truy cập và chia sẻ, đôi khi vì nhiều lý do, các tài liệu và thông tin này được chuyển đến tay những bên không mong muốn.
Rủi ro nào có thể xảy ra?
Rủi ro bị đánh cắp thông tin (‘doxing’ hay ‘doxxing’) xảy ra ngày càng nhiều. Đó là khi các thông tin cá nhân của bạn và người thân được thu thập và đăng lên mạng với mục đích quấy rối và đe dọa. Một ví dụ mới đây là vụ ám sát hụt Thẩm phán Tòa án Tối cao Hoa Kỳ Brett Kavanaugh xảy ra vào vài tháng trước. Thủ phạm thú nhận đã tìm thấy địa chỉ nhà riêng của ông này trên mạng Internet.
Hiện tại đối tượng chính của hành vi này là những người nổi tiếng, nhưng vậy không có nghĩa nó sẽ không xảy ra với người bình thường. Tuy chưa từng bị đe dọa tấn công trực tiếp, nhưng nhiều người cũng từng bị kẻ khác tung địa chỉ và ảnh chụp nơi ở của mình lên mạng chỉ để gây hoang mang và sợ hãi. Điều ấy không thể không khiến người ta lo ngại đến những mối nguy lớn hơn, nhất là khi nó liên quan tới cả người trong gia định.
Cần làm gì khi ai cũng tra được thông tin của bạn?
Bên cạnh việc gia tăng bảo mật và các bước xác minh cho các tài khoản trên mạng, người dùng có thể sử dụng công cụ ẩn giấu kết quả tìm kiếm của Google, mang tên ‘Xóa thông tin từ Google’. Đây là công cụ Google mới phát triển. Các thông tin có thể được ẩn khỏi kết quả tìm kiếm bao gồm số thẻ tín dụng, ảnh chữ ký tay, ảnh giấy tờ tùy thân, vân vân.
Đầu tiên bạn cần truy cập trang Google Tìm Kiếm Trợ Giúp (support.google.com) để chọn mục ‘Xóa thông tin từ Google’.
Tiếp theo, bạn có thể chọn hình thức cần xóa, ví dụ như:
Để rồi sau đó ấn nút ‘Bắt đầu gửi yêu cầu xóa’.
Tới đây bạn có thể làm theo hướng dẫn từng bước để điền biểu mẫu yêu cầu, nêu rõ bạn muốn xóa thông tin gì, từ đâu, vân vân.
Hiện tại, bạn buộc phải tự cung cấp đường dẫn tới trang web có đăng thông tin mà bạn muốn ẩn đi. Tuy nhiên, Google cho hay, trong vài tháng nữa, công cụ này sẽ còn cho phép tự liệt kê luôn các trang web có chứa thông tin cần ẩn, giúp cho mọi việc trở nên tiện lợi hơn.
Phải làm gì khi Google từ chối yêu cầu ẩn thông tin?
Sau khi nhận được yêu cầu, Google sẽ xem xét các kết quả tìm kiếm có đến từ những trang web mang tính chất công cộng hay không. Được biết, thông thường họ sẽ từ chối ẩn kết quả tìm kiếm từ các trang web chính thức của chính phủ hay các trang tin tức công khai.
Nên nhớ rằng, các thông tin này thực chất không bị xóa khỏi trang web đó mà chỉ được Google ẩn khỏi kết quả tìm kiếm. Người ta vẫn có thể truy cập được chúng nếu biết địa chỉ trang web hoặc sử dụng các công cụ tìm kiếm khác. Lúc đó bạn đành phải liên lạc trực tiếp với chủ trang web. Các công cụ như Who.is có thể giúp bạn tìm ra một số thông tin cơ bản như máy chủ, thông tin liên lạc tới máy chủ để làm việc tiếp.
Nhu cầu được ‘ẩn mình’ trên mạng tăng mạnh đến mức trở thành cơ hội cho các dịch vụ bên thứ ba ra đời, ví dụ như ở Mỹ có các công cụ như DeleteMe hay NortonLifeLock, nhằm giúp những người dùng không có quá nhiều thời gian giải quyết các thủ tục này.
Tham khảo từ: Wall Street Journal, Google Trợ Giúp